Gisteren heb ik een bezoek gebracht aan Museum Boerhaave en aan professor Ten Cate (faculteit Biologie Universiteit Leiden) om te praten over het project. Erg inspirerende gesprekken gevoerd en prachtige dingen gezien en gehoord. Zij hebben medewerking toegezegd en komende tijd zal het plan dan ook in samenspraak met hen verder ontwikkeld worden! Ook ligt het in de verwachting dat we in aanloop naar Oerol 2011 een aantal tussentijdse presentaties zullen gaan geven in Museum Boerhaave.
Museum Boerhaave heeft een aantal prachtige Tinbergen voorwerpen in bezit of bruikleen, waaronder de originele meeuwenkoppen en handgeschreven notities waarmee de supernormale-prikkel-experimenten zijn uitgevoerd en zelfs filmmateriaal(!) van het veldwerk op Terschelling. Conservator Bart Grob is toevalligerwijze al enige tijd bezig met het inwinnen van achtergrondinformatie over Tinbergen en zijn voorwerpen bij nog levende collega’s en kennissen van Niko Tinbergen, ter aanvulling en duiding van het archief (veel is nl. nog ongesorteerd). Hij heeft veel kennis en interessante ideeën, waarvan wij dan ook dankbaar gebruik zullen maken.
Ook hebben we gepraat over Ramachandran, met wie Dirk van Delft (in zijn hoedanigheid als NRC journalist) een interview had (nog vóór hij zijn befaamde artikel publiceerde). Zie hiervoor ook hier en hier.
’s Middags had ik een gesprek met Professor Ten Cate van de Universiteit Leiden en het bleek dat hij degene was die veel Tinbergen voorwerpen in bruikleen aan Museum Boerhaave heeft gegeven. Tinbergen is voor hem van grote invloed geweest. Enige tijd geleden heeft hij met zijn studenten het originele experiment van Tinbergen op Schiermonnikoog opnieuw uitgevoerd (om aan te tonen dat Tinbergen het goed had, ondanks enkele wetenschappelijke ‘dwalingen’).
Verder bespraken wij het verschil met de wetenschap van toen en nu. Zo kon Niko Tinbergen destijds zonder al te veel moeite onderzoek doen bij de meeuwenkolonies op Terschelling en bij Den Haag. Tegenwoordig is dat wel anders. Voor het heruitvoeren van het experiment op Schiermonnikoog waren een hele reeks vergunningen nodig van zeer veel verschillende organisaties en instellingen. Toch vormt het soort veldwerk zoals dat is ‘ingevoerd’ door Tinbergen nog steeds een deel van het gereedschapspalet van een gedragsbioloog.
Ook professor Ten Cate is bekend met het werk van Ramachandran. Hij heeft eens een promovendus kunsthistorie begeleidt die het werk van Ramachandran aanhaalde in zijn thesis. Ook heeft hij in 1988 zelf een artikel gepubliceerd dat over de ‘survival value’ van typische kenmerken bij stripfiguren gaat, met de prachtige titel “Tom Poes, O.B. Bommel, het ‘Kindchenschema’ en de ‘Face neuronen'”. Over dit laatste hopelijk later meer!
De meeuwen van Tinbergen 